Plaats voor het jeugdwerk

Honderdduizenden kinderen en jongeren nemen in Vlaanderen en Brussel deel aan activiteiten van jeugdverenigingen. In onze gemeente zorgen we er dus ook voor dat zij genoeg plaats hebben om te spelen.

Filter


Voor het jeugdwerk is een eigen ruimte vaak een essentiële voorwaarde.

ONZE MENING

Net als niet-georganiseerde kinderen en jongeren verdient ook het georganiseerde jeugdwerk haar plaats. Honderdduizenden kinderen en jongeren nemen in Vlaanderen en Brussel deel aan het georganiseerd jeugdwerk, dat zo uniek is. We moeten en mogen er trots op zijn. Voor het jeugdwerk is een eigen ruimte vaak een essentiële voorwaarde. Gaat dit enkel over een lokaal/binnenruimte? Neen! Ook een eigen buitenruimte is nodig. Zo kunnen de kinderen en jongeren hun eigen plekje vinden en hun kwalitatieve werking mogelijk maken. Het is dan ook een taak voor gemeenten om een plek speciaal voor hen te voorzien/te bewaken. Een plek die er (exclusief) is voor en door hen.

REGELGEVING

Een voor- of een nadeel? Er is geen regelgeving die expliciet gaat over beschikbare ruimte voor georganiseerd jeugdwerk.

Wat er wel bestaat:

  • Regelgeving die gaat over kampvuur, spelen in bossen enzovoort. Al deze regels kan je terug vinden op www.opkamp.be.
  • Regelgeving over waaraan een jeugdlokaal moet voldoen. Deze kan je allemaal terug vinden op de site www.jeugdlokalen.be
  • Decreet jeugdverblijfcentra: Het betref voorwaarden waaraan hostels uitbaters en jeugdverblijfcentra moeten voldoen. 
  • Decreet bovenlokaal jeugdwerk, jeugdhuizen en jeugdwerk voor bijzondere doelgroepen.

ACHTERGROND

Cijferboek Jeugd

Lang niet elke gemeente is voorzien op ruimte voor het georganiseerd jeugdwerk. Uit de cijfers van het Cijferboek Jeugd (2013) van de Vlaamse regering blijkt dat de kleine helft (43%) van de gemeenten beschikt over een gemeentelijk jeugdcentrum of een polyvalent centrum met expliciete jeugdfuncties. Zo’n 67% van de gemeenten beschikt over jeugdwerklokalen geschikt voor een permanente (jaar-)werking. Een jeugdhuis kan je terug vinden in 62% van de gemeenten. Ruimte voor georganiseerd jeugdwerk heeft dus nog niet overal zijn plaatsje gevonden of gekregen.

Website jeugdlokalen

Op de site www.jeugdlokalen.be, een samenwerking van verschillende jeugdwerkorganisatie en hun bovenbouw, is erg veel inspiratie en informatie te vinden over jeugdlokalen. Ook bij hun visietekst sluiten we ons aan. Je vindt er een concrete tool om rond jeugdlokalen aan de slag te gaan.

Adviezen Vlaamse Jeugdraad

Ruimte voor georganiseerd jeugdwerk verschijnt in tal van beleidsnota’s en –plannen. De Vlaamse Jeugdraad geeft hierop advies.

 

Op basis van de doelstelling omtrent ruimte in het jongeren- en kinderrechtenplan van de Vlaamse regering (2015) geeft de Vlaamse Jeugdraad aan dat medegebruik voor en door kinderen en jongeren zeker moet kunnen. Maar dat ze hierin betrokken en uitgedaagd moeten worden. Ook vragen ze om het toegankelijkheidsprincipe om te keren zodat alle kinderen en jongeren en het georganiseerde jeugdwerk overal kunnen spelen, tenzij het expliciet verboden is. Nu is dat niet het geval.

 

In haar advies op het Groenboek van het Beleidsplan ruimte van de Vlaamse regering vraagt de Vlaamse Jeugdraad om expliciet rekening te houden met de jongeren en hun organisaties en hen hierin ook te betrekken op een participatieve manier.

Project 'Ruimte delen'

De Ambrassade werkt tussen 2014 en 2016 aan een project rond ruimte delen. Samen met verschillende stakeholders uit het veld wordt het project vormgegeven. Aan de hand van vier acties werken ze aan een handleiding rond het delen van ruimte voor kinderen en jongeren en hun organisaties waar andere partners mee aan de slag kunnen.

Het jeugdwerk landschap

Afhankelijk van het bestuurlijke niveau waar jeugdwerk zich toe verhoudt, kan je een territoriale opdeling in het Vlaamse Jeugdwerklandschap maken. Zo vindt je jeugdwerk van op lokaal niveau tot op bovenbouw niveau. Als je je hier meer in wil verdiepen, kijk dan zeker op de pagina van de Ambrassade voor meer informatie. 

Basis van het jeugdwerk

Hier vind je alle informatie over wat jeugdwerk nu net is. De geschiedenis, het beleid, het landschap en een handige ABC.

Jeugdwerk in cijfers

Jeugdwerk is in Vlaanderen in grote getallen aanwezig. Om een idee te krijgen vind je hier heel wat cijfers van het Jeugdwerk. Van de hoeveelheid aan kinderen en jongeren tot het aantal beroepskrachten. 

Jeugdwerk in de stad

Hier probeerden ze in cijfers te vervatten hoeveel kinderen en jongeren uit de stad actief zijn in het jeugdwerk. Ze starten met een algemeen beeld van deze doelgroep in de stad, nadien proberen ze op basis van de bestaande cijfers te achterhalen hoeveel er van deze doelgroep actief is in het jeugdwerk. Deze cijfers kunnen beleidmakers  en jeugdwerkers gebruiken om te reflecteren over het beleid. 


PUBLIEKE RUIMTE VAN GROOT BELANG VOOR JEUGDWERK

Publieke ruimte is van groot belang voor jeugdwerk, jongeren en kinderen. Deze publieke – en bij uitbreiding collectief gebruikte – ruimte staat onder grote druk. Door zowel ruimtelijke verdichting en toenemend autogebruik, als sociale claims of regels die het publieke karakter van deze collectief gebruikte ruimtes onder druk zetten. 

 

De vraag naar jeugdruimte, ontmoetingsplekken en jeugdinfrastructuur is groot. Dat bleek ook uit de 153 Debattles, debatten tussen jongeren en lokale politici naar aanleiding van de gemeenteraadsverkiezingen in 2018. Daar werd ruimte, na mobiliteit, als tweede belangrijkste thema op de lokale agenda naar voor geschoven. Tegelijkertijd is (publieke) ruimte nog één van de weinige dingen die mensen in onze superdiverse samenleving met elkaar delen. Ruimte heeft op lokale schaal dan ook steeds meer potentie om mensen met elkaar te verbinden. Meer info hierover kan je vinden in het onderzoek van Stijn Oosterlynck. 

 

Als antwoord op deze tendensen stelt de ambrassade het belang centraal van publiek en collectief gebruikte ruimte als ontmoetings-en verbindingsruimte voor kinderen, jongeren en jeugdwerk. 


INSPIRATIE

  • De gemeente Kontich onderhoudt samen met de jeugdverenigingen hun buitenruimtes. De gemeente zorgt ervoor dat jeugdverenigingen voldoende plaats hebben om te spelen en assisteren hen in het onderhoud van hun buitenruimtes. 

  • Het terrein voor de jeugdbewegingen in Affligem werd geherwaardeerd via het RUP. In samenspraak met de jeugdraad werd het RUP besproken. Zo konden bijna alle jeugdlokalen herwaardeerd worden en kregen de jeugdverenigingen meer zekerheid.
  • Elk jaar opnieuw: speciale zomerspeelzones. Deze zones zijn er expliciet voor het jeugdwerk. Het ANB bepaalt ieder jaar opnieuw welke zones in bossen opengesteld kunnen worden voor het georganiseerd jeugdwerk en hun activiteiten (zoals bosspelen). Elk jaar veranderen de zomerspeelzones, de kaart met speelzones kan je raadplegen. Meer info rond groene speelruimte voor jeugdwerk vind je op de website onder 'groene speelruimte'.

  • Wil je als student meer te weten komen over het jeugdwerk? Word je geprikkeled door spelen met kinderen en jongeren? Dan kan je een gastles aanvragen waar de Ambrassade de kneepjes van het vak met veel pelzier komen uitleggen.